Archeologie

Archeologie betekent letterlijk 'kennis van het oude'. Archeologie gaat over sporen en resten van vroeger menselijk leven in de bodem of in het landschap. Dit vertelt ons hoe mensen vroeger leefden en werkten.

Sporen in Het Hogeland

Al duizenden jaren leven er mensen in onze regio. Bij de Wetsingermaar zijn hele oude sporen van bewoning gevonden: gereedschap van vuursteen, aardewerk en houtskool. De houtskool bleek bijna 7000 jaar oud. Bij archeologie is ook aandacht voor het landschap. Zo zijn wierden belangrijke archeologische monumenten. Sporen van menselijk leven zijn bijvoorbeeld waterputten, paalkuilen, akkers en grachten. Sporen zitten onder de grond. Vaak kan alleen een professioneel archeoloog ze herkennen. Bij archeologische resten kan het om van alles gaan. Middeleeuws aardewerk, metaal, munitieresten uit de Tweede Wereldoorlog maar ook botten van mensen en dieren.

lucht, gras, grondspoor
Grondspoor bij Wetsinge. Dit is de doorsnede van een gracht of waterloop
Grondspoor bij Wetsinge. Dit is de doorsnede van een gracht of waterloop
hand met potscherf, grond
Een deel van de rand van een middeleeuwse pot. Gevonden in Kantens.
Een deel van de rand van een middeleeuwse pot. Gevonden in Kantens.

Bescherming

Bij veel bouwprojecten werd geen rekening gehouden met archeologie. Soms verdwenen daardoor resten van vroeger leven. Daarom hebben 20 Europese landen in 1992 afgesproken om archeologie beter te beschermen. Ook Nederland heeft dit ondertekend. We laten oude archeologie het liefst in de bodem zitten. Als graven in archeologie toch nodig is moeten we sporen en vondsten veilig stellen. De wet bepaalt dat de bodemverstoorder voor een archeologisch onderzoek moet zorgen. Sporen in de grond worden opgemeten en gefotografeerd. Vondsten worden beschermd en bewaard.

Ga je graven of op een andere manier de grond bewerken? Kijk dan bij 'archeologisch onderzoek laten doen'.

Archeologische rijksmonumenten

Kaart

In gemeente Het Hogeland liggen ongeveer 50 archeologische rijksmonumenten. Op de kaart Archeologie in Nederland zie je waar ze liggen. Archeologische rijksmonumenten zijn terreinen met resten of sporen van vroeger leven. Ze zijn zo bijzonder voor onze geschiedenis dat we deze willen bewaren.

Vergunningen en subsidies

Ben je (gedeeltelijk) eigenaar van een archeologisch rijksmonument en ga je in de bodem graven of grond bewerken? Dan heb je een vergunning nodig van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE). Ook voor andere ingrepen op het terrein heb je een vergunning nodig. Verder is er een subsidieregeling voor instandhouding van rijksmonumenten. Lees meer over vergunningen en subsidie op de website van RCE.